Een zeiltocht langs de zonovergoten Cycladen. En dan bij het avondrood dineren in een pittoresk haventje waar de tijd stilstaat. Natuurlijk met een fonkelend glas wijn erbij. Want Griekenland biedt op wijngebied anno 2025 verrassend veel variatie.
Tekst: Peter Bijpost
Griekenland is niet alleen een prachtig vakantieland, maar ook de bakermat van de westerse beschaving. Op het gebied van bijvoorbeeld kunst, literatuur, filosofie, democratie en wetenschap bereikte het land in de Klassieke Oudheid grote hoogten. Ook de introductie van wijnbouw in het Middellandse Zeegebied is te danken aan de oude Grieken. Griekse kolonisten vestigden zich zo’n 2500 jaar geleden in Sicilië en Zuid-Italië, Spanje en Frankrijk, en introduceerden er de eerste wijnstokken. Nadat de Romeinen het (wijn)stokje hadden overgenomen en de wijncultuur verder verspreidden, raakte Griekenland zijn hegemonie als wijnland snel kwijt.
Pas in de tweede helft van de 20e eeuw leerden we in Nederland Griekse wijn kennen, op vakantie, op de radio (Udo Jürgens – Griechischer Wein, 1974), en in Griekse restaurants.
Vooral retsina werd bekend. De typische smaak van deze witte wijn is te danken aan de dennenhars die wordt toegevoegd – een overblijfsel uit de tijd dat Griekse wijnamforen luchtdicht werden afgesloten met hars. Daarnaast kwamen er vooral krachtige rode wijnen met een flinke houtinvloed uit Griekenland, passend bij eenvoudige vleesgerechten als gyros en souvlaki. Kwalitatief waren de wijnen vrij basic en de harssmaak van retsina ging al snel tegenstaan. Tel daarbij op de moeilijke namen op de etiketten, en het is logisch dat Griekse wijn nooit echt succesvol werd.
De afgelopen decennia is er veel veranderd. Het wijnlandschap van Griekenland wordt gekenmerkt door een grote variatie aan bodemsoorten, hoogteliggingen, microklimaten, autochtone druivenrassen en regionale wijnstijlen. Jongere wijnmakers -die beter zijn opgeleid, internationale ervaring hebben en traditie en innovatie succesvol weten te combineren- slagen er nu in deze kenmerken om te zetten in eigentijdse wijnen die wél in het buitenland aanslaan.
Pitsilia, Tsiakkas, Pitsilia, Griekenland 2022
Het bedrijf Tsiakkas in de wijnstreek Pitsilia, midden op het eiland Cyprus, begon begin jaren negentig met de aanplant van druiven als chardonnay, cabernet en merlot. Tegenwoordig focussen ze meer op druiven die alleen op Cyprus voorkomen, zoals de xynisteri. De wijngaard ligt op ruim 1000 meter boven zeeniveau en de wijn wordt gekenmerkt door frisse, fruitige impressies van meloen en bergamot en een lichte houtondersteuning. Lekker bij de lunch!
Importeur: Oenopolis € 22,90 | Schenktemperatuur 8-12 graden
Cuvée Prestige Extra Brut, Domaine Karanika, Amyntaion, Griekenland 2017
Laurens Hartman, zoon van een Griekse moeder, en zijn vrouw Anette van Kampen, besloten in 2004 de uitgeverswereld vaarwel te zeggen en wijn te gaan maken. Liefst mousserend, maar wel iets speciaals. In West-Macedonië vonden ze wat ze zochten: een 110 jaar oud wijngoed hoog in de bergen van Amyndeon, een koel klimaat, en regionale druiven met potentieel (de rode xinomauro en de witte assyrtiko) – biologisch geteeld. De mousserende wijnen die ze maken zijn inmiddels te vinden in restaurants en wijnbars over de hele wereld. De Cuvée Prestige is een blend van 70% assyrtiko en 30% xinomauro die vier jaar op fles rijpt. Veel inhoud in geur en smaak: peer, abrikoos, karamel, frisse zuren en lang aanhoudende fijne bubbels.
Importeur: Champagnist € 39 | Schenktemperatuur 10-12 graden
Roditis Maceration, Ktima Ligas, IGP Pella, Griekenland 2021
Pella in Macedonië stond in de Klassieke Oudheid bekend als een van de beste wijnstreken, maar in de twintigste eeuw was er bijna geen wijnbouw meer te vinden. Thomas Ligas was rond 1985 een van de pioniers die het gebied herontdekte. Door de biodiversiteit van zijn wijngaarden te versterken en biodynamische teeltmethoden toe te passen maakt de familie Ligas inmiddels op basis van regionale druivenrassen karaktervolle natuurwijnen met veel diepgang. Zoals deze expressieve roditis, een orange wine met drie weken rijping op de schillen: zacht van smaak met impressies van kruiden, abrikoos en sinaasappelschil.
Importeur: Zuiver Wijnen € 31,50 | Schenktemperatuur 12 graden