Een paar graden opwarming is soms zo gek nog niet (althans, zolang het om wijn gaat). Mede dankzij de stijgende temperaturen is het aantal Nederlandse wijnproducenten de afgelopen vijftig jaar namelijk gestegen van één naar ruim tweehonderd. Samen bezitten ze bijna 350 hectare aan wijngaarden. Oké, niet veel vergeleken bij Bordeaux (120.000 hectare), maar het begin is er…
Text: Peter Bijpost
Het begon allemaal met de Apostelhoeve, op de Louwberg bij Maastricht. De fruittelersfamilie Hulst plantte hier in 1970 de eerste wijnstokken. Daarmee sloten zij aan bij een eeuwenoude traditie: al in de Romeinse tijd lagen er wijngaarden in deze streek, maar na de Middeleeuwen verdwenen die geleidelijk, onder andere door de Kleine IJstijd.
Dat de renaissance van de Nederlandse wijnbouw begon in Limburg is niet vreemd. Het Nederlandse klimaat is relatief koud en nat. Limburg telt meer zonuren en heeft net iets hogere temperaturen. Druiven aangeplant op zuidelijk georiënteerde hellingen profiteren daar optimaal van. Bovendien is de bodem –zwarte humus, löss en mergel– ideaal voor druivenstokken.
Dankzij de opwarming van het klimaat schuift de grens tot waar wijnbouw mogelijk is steeds verder op naar het noorden. Zelfs in Zweden en Noorwegen zijn tegenwoordig –weliswaar op zeer beperkte schaal– wijngaarden te vinden. Het Nederlandse klimaat is tegenwoordig vergelijkbaar met dat van de Bourgognestreek van veertig, vijftig jaar geleden. Meer de klimaatverandering levert echter ook nieuwe problemen op: perioden van hevige neerslag, extreme zomerhitte en langdurige droogte.
Die moderne wetenschap biedt voor veel problemen de helpende hand. Sinds de jaren tachtig zijn er veel zogenaamde hybride druivenrassen ontwikkeld: kruisingen van klassieke rassen die beter bestand zijn tegen schimmelziekten als meeldauw en botrytis –kenmerkend voor een vochtig klimaat– en sneller rijpen. Vooral in de koelere, nattere provincies zijn het momenteel hybride rassen als johanniter, solaris, souvignier gris en cabernet cortis die goede resultaten opleveren, terwijl in het warmere, drogere zuiden bekende druiven als riesling, pinot gris, pinot noir en chardonnay het prima doen.
Extra voordeel van de ziekteresistentie van de nieuwe druivenrassen is dat de wijnstokken niet bespoten hoeven te worden met chemische middelen. De wijngaarden en de bodem blijven gezond en daarom kunnen er in ons land ook steeds meer biologische wijnen en zelfs vins nature geproduceerd worden.
Cuvee XII 2023, Apostelhoeve, IGP Limburg
Moderne, eigenzinnige blend van het oudste Nederlandse wijndomein, gemaakt van müller-thurgau, pinot gris en auxerrois. Breed van smaak met exotisch fruit en florale impressies. Lekker bij vis, salades of asperges.
Importeur: Colaris € 21,95.
Schenktemperatuur: 10-12 graden.
Ceci n’est pas un orange 2023 Wijngaard Dassemus, IGP Noord-Brabant
Orange wine gemaakt van de hybride druivenrassen solaris, souvignier gris, sauvignon soyhières, muscaris. Sappig, fris en fruitig en maar 10% alcohol.
Importeur: Daxivin € 20,50.
Schenktemperatuur: 12-14 graden.
Raarberg Chardonnay Extra Brut 2021, Domein Holset, IGP Limburg
Verrassend mooie mousserende wijn uit Limburg met 15 maanden flesrijping. Levendig met fijne zuren en een lichte houtinvloed.
Importeur: Vinetiq € 27,50.
Schenktemperatuur: 8-10 graden.