Nimsdai, king of the mountains

Sommige uitdagingen zijn fysiek zó zwaar, dat ze voor mensen niet te doen zijn. Tot iemand het toch doet. Midden in de winter de dodelijke K2 beklimmen was er zo een. Nimsdai ging de uitdaging aan…

Tekst Gerben Bijpost Fotografie Osprey Europe & Nimsdai

Nirmal ‘Nims’ Purja, vooral bekend onder de naam Nimsdai, is een fenomeen. Dat vinden niet alleen de mensen die zijn prestaties bewonderen; dat vind hij zelf ook. GW sprak met de Nepalese bergeklimmer kort na het volbrengen van de expeditie die tot dan toe onmogelijk werd geacht. Het was al de 21ste expeditie boven de 8000 meter die de pas 37 jarige Nimsdai leidde. Van die 21 waren er evenzoveel succesvol en kwamen ook al zijn teamleden thuis zoals ze hun huizen verlieten. Dat wil zeggen: met al hun vingers en tenen er nog aan, iets dat bij dit soort avonturen bepaald geen vanzelfsprekendheid is. Nimdai is vooral een fenomeen door de vele wereldrecords die op zijn naam staan. Zoals het beklimmen van álle veertien achtduizenders (bergen hoger dan 8000 meter) in de wereld, in een tijdsbestek van slechts zes maanden en zes dagen. Hij verpulverde daarmee het oude wereldrecord, dat stond op net iets minder dan acht jaar. Ook beklom hij de toppen van Mount Everest én Lhotse én Makalu binnen een knotsgekke 48 uur.

Energiek

Het gesprek met Nimsdai, die zich aan de andere kant van de wereld bevindt, verloopt via Skype. Zijn Engels is onberispelijk, maar zo nu en dan is zijn Aziatische tongval duidelijk hoorbaar. Hij klinkt energiek, enthousiast, zelfverzekerd. Door mijn Hollandse oren klinkt hij soms ook onbescheiden, op een manier zoals bijvoorbeeld ook de voetballer Zlatan Ibrahimovitsch dat zo kenmerkend kan doen. Maar terwijl ik het aanhoor realiseer ik me dat het niks met onbescheidenheid te maken heeft, wanneer je over jezelf zegt dat je ergens beter in bent dan anderen en je dat ook daadwerkelijk bént. Je bent dan gewoon realistisch en eerlijk. En dat is meer te waarderen dan valse bescheidenheid.

Dodelijk

De top van de Mount Everest (8848 meter) is door meer dan 6500 mensen bereikt. Die van de beruchte K2 (8611 meter) door slechts 337. Sinds 1987 zijn er een paar pogingen geweest om laatstgenoemde top, op de Chinees-Pakistaanse grens in de Karakoram, gedurende de winter te bereiken. Geen daarvan lukte. Klimmers typeren het als de voor mensen meest vijandige omgeving op deze planeet, waar het kleinste foutje enorme gevolgen kan hebben. Bij temperaturen die dalen tot minus 65 graden betekent het verlies van een handschoen binnen enkele minuten een bevroren hand. En zodra je blote huid het staal van een ijsbijl ook maar even aanraakt heb je kans dat je het vel van je ledematen aftrekt. En dan is er nog de wind, die hier altijd harder en onvoorspelbaarder waait dan op andere achtduizenders en een klimmer die even niet oplet als een pluisje van zijn flank kan blazen. Wat de wind ook van de bergflanken blaast is sneeuw, waardoor klimmers veelal over rotsen met een keiharde ijslaag hun weg moeten zoeken, hetgeen de moeilijkheidsfactor nog verder vergroot. Het kon Nimsdai en zijn team allemaal niet stoppen…

Gefeliciteerd met je prestatie! Was het moeilijker of makkelijker dan je had verwacht?

Ik had geen verwachtingen. Ik kijk vooraf nooit naar eerdere expedities die mislukt zijn. Dat werkt niet voor mij. Het is als met de selectieprocedures voor de Britse Special Forces, waar ik ooit aan meedeed. Daarbij komen tweehonderd topsoldaten bijeen om te worden getest. Maximaal zes daarvan zullen slagen. Als je dan vooraf luistert naar de 194 die het niet hebben gehaald, ga je het niet eens meer proberen. Mensen die falen zullen een uitdaging altijd zwaarder en moeilijker doen klinken. Daarom ga ik het gewoon ga doen. Ik wil zelf uitvinden hoe moeilijk iets is.

Leger

Op twintig jarige leeftijd ging Nimsdai het Britse leger in, eerst als gurkha (een verzamelnaam voor soldaten van Nepalese of Zuid-Aziatische afkomst), later deel uitmakend van de Special Boat Service, een elite eenheid binnen de Royal Navy. Nimsdai was de eerste gurkha die de extreem zware selectieprocedure voor deze SBS-eenheid succesvol doorstond. Hij ontwikkelde zich vervolgens nog tot cold-weather warefare specialist, om in 2018 het leger vaarwel te zeggen en zich volledig te gaan richten op bergbeklimmen.

Wat heeft jouw militaire scholing bijgedragen aan je succes als bergbeklimmer?

Ik heb geleerd om te opereren onder de moeilijkste en zwaarste omstandigheden. Het traint je om altijd de juiste beslissing te nemen, wat er ook gebeurt.

Heeft het je ook geleerd om je mentaal af te sluiten voor het gevaar?

Integendeel, je bent je altijd bewust van het gevaar. Dat moet ook. Er zijn talloze risico’s die je moet incalculeren. Situaties kunnen razendsnel veranderen. Die gevaren moet je onderkennen en je moet je handelingen daarop aanpassen. Dat kan het verschil betekenen tussen leven en dood. Iedere seconde dat je het gevaar vergeet, kan je fataal worden.

Je bedwingt bergen in een sneller tempo dan iemand ooit heeft gedaan. Vraagt dat niet om een nieuwe benaming: bergrenner in plaats van bergbeklimmer?

Haha, zo noemen ze me inderdaad wel eens. Of ook toepasselijk: Endurance Man.

Biedt snel klimmen voordelen, omdat je minder lang in de death-zone (de hoogte waar de zuurstofdruk dermate laag is dat je lichaam langzaam afsterft) verblijft?

Het is vooral nuttig wanneer het weer omslaat of het snel kouder wordt. Maar andere risico’s blijven hetzelfde. De berg is wat hij is en de route blijft even gevaarlijk. Als je tijd is gekomen, is je tijd gekomen. Daar verandert snelheid niks aan.

Waarom klimt niet iedereen zo snel?

Haha, omdat niet iedereen Nimsdai is, my brother. Ik opereer op een ander niveau, next level. Niet iedereen kan Usaine Bolt of Muhammad Ali zijn. Sommige mensen kunnen dingen die anderen niet kunnen. Ik ben dankbaar dat ik een fantastische lijf heb, dat zich zoveel beter aan grote hoogtes weet aan te passen dan dat van andere mensen. En het feit dat ik ben getraind door the best of the best, de British Special Forces. Ook dat biedt mij enorme voordelen.   

Jezelf vergelijken met twee van de grootste sportlegendes ooit. Onbescheiden? Dat is maar hoe je het bekijkt. Misschien zijn genoemde sportnamen zelfs niet groot genoeg om de prestaties van Nimsdai in het juiste perspectief te plaatsen. Want Ali en Bolt namen het op tegen andere mensen, terwijl Nimsdai het opneemt tegen een veel gevaarlijker tegenstander: Moeder Natuur zelf.   

Wat is je belangrijkste sleutel tot jouw succes: discipline, talent of mentaliteit?

Om dit soort doelen te bereiken moeten ze allemáál next-level zijn. Discipline volstaat niet. Als iemand mij moet wakker maken om te gaan trainen dan is dat niet goed genoeg. Ik moet het zelf doen. Motivatie en discipline moeten vanuit jezelf komen. Daarbij komen talent, ervaring en kennis. Maar het állerbelangrijkste is dat je altijd eerlijk bent tegen jezelf. Want in de death-zone of op een steile helling kan een dappere beslissing zorgen voor een geslaagde expeditie. Maar hij kan je ook doden, wanneer je jezelf overschat. Eerlijk zijn tegenover jezelf is doorslaggevend. En dat is soms een heel smalle lijn.

Zingend

Wie de intagram account van Nimsdai bezoekt ontdekt daarop een recent filmpje waarop tien klimmers gearmd het Nepalese volkslied zingend de laatste meters naar de top van de K2 volbrengen. De temperatuur ter plekke is op dat moment minus 40 graden Celsius. Hun stemmen worden gedempt door zuurstofmaskers, behalve van één van hen. Hij loopt een beetje voorop, draagt een rood donsjack en zijn gezicht is onbedekt in het felle zonlicht.

Je was de enige die deze extreme expeditie volbracht zonder gebruik te maken van aanvullende zuurstof. Waarom?

Omdat ik dat kan. Normaal gesproken klim je veel langzamer wanneer je geen extra zuurstof gebruikt. Ik had een team van ervaren sherpa’s (lokale berggidsen) bij me. Sherpa’s zijn als machines, high-altitude klimmachines. En wanneer ze extra zuurstof gebruiken worden het zelfs super-machines. Ik moest deze mannen niet alleen zien bij te houden, ik moest ze ook leiden. Uiteindelijk bereikte ik de top tegelijkertijd met deze fantastische klimmers. Dat soort details maakt deze prestatie wel extra speciaal.

Is klimaatverandering iets dat jij ook tijdens je expedities waarneemt?

Tijdens deze tocht op de K2 heb ik daar niets van gezien. Maar tijdens andere beklimmingen zag ik het regelmatig. Gletsjers die smelten of soms zelfs al geheel veranderd zijn in meren. De wereld warmt op. Dat is iets wat ik staand op de grond met mijn eigen ogen heb kunnen waarnemen.  

In 2019 was er veel te doen om een foto die was gemaakt op de Mount Everest. Lange rijen mensen die naar de top wilden. Wordt het te druk op die berg?

Nee, het aantal mensen dat tegenwoordig deze berg beklimt is niet veel groter dan in 2011. En dat is nog altijd slechts een fractie van het aantal dat Mont Blanc beklimt. Maar in 2019 waren er slechts twee dagen waarop het weer goed genoeg was om een toppoging te wagen. Toen zijn die beruchte foto’s gemaakt, met die file aan klimmers. Vergeet niet, Mount Everest is een enorme berg, een gigant. Daar is ruimte genoeg. Het moet alleen beter gemanaged worden. Door onafhankelijke mensen. De diverse routes met vaste lijnen moeten worden geoptimaliseerd, zodat de klimmers meer opties hebben. Dan zijn deze aantallen geen enkel probleem.

Waar Mount Everest te boek staat als ’s werelds hoogste berg, geniet K2 een reputatie als een van de gevaarlijkste bergen. Hoe kijk jij daar tegenaan?

Van de vijf hoogste bergen ter wereld is K2 de dodelijkste. Ze noemen hem ook wel savage mountain. Dat is niet voor niets. Hij is super stijl, in de winter zijn de rotsen bedekt met blauw ijs, het weer is compleet onvoorspelbaar en het is er enorm koud. Voor iedere vier klimmers die de top bereiken, komt er één om het leven. Dat zegt genoeg.

De succesvolle toppoging van Nimsdai en zijn team vond plaatst op 16 januari 2021. Op diezelfde dag vond veel lager op de berg de ervaren Spaanse bergbeklimmer Sergi Mingote de dood toen hij tijdens zijn afdaling naar beneden stortte. Nauwelijks drie weken na de geslaagde toppoging werd op 8000 meter hoogte het contact verloren met drie eveneens zeer ervaren klimmers John Snorri (IJsland), Juan Pablo Mohr (Chili) en Muhammad Ali Sadpara (Pakistan). Van hen is tot op heden geen spoor teruggevonden. De K2 mag dan eenmaal in de winter zijn verslagen, hij blijft genadeloos zijn zware tol eisen…

Maakt die wetenschap je bang of is dat extreme gevaar iets wat je aantrekt?

Nee, er is altijd angst, ook bij mij. En dat is goed. Angst maakt je nederig. Angst zorgt ervoor dat je goede risico-inschattingen maakt. Angst is prima, zolang je hem kunt beheersen en er niet door wórdt beheerst.

Expedities als deze worden gesponsord door commerciële bedrijven. Geeft dat extra druk om te slagen?

Voor deze expeditie had ik partners als Redbull, Scarpa en Osprey. Die waren als familie voor me, zo betrokken als ze waren. Mede dankzij hen heb ik het onmogelijke mogelijk kunnen maken. Maar ik heb dat nooit als extra druk ervaren, zeker niet.

Hoe selecteer je de juiste gear voor een extreme missie als deze?

Ik wil gewoon het beste hebben dat op deze planeet beschikbaar is. Bij minus 65 graden is dat noodzakelijk, anders hoef je niet eens aan de klim te beginnen. Daarom heb ik bijvoorbeeld samen met Osprey een rugzak ontworpen die het voor mij mogelijk maakte om ruim 35 kilogram aan uitrusting bij me te dragen, helemaal tot op de top. Een comfortabele rugzak maakt wat zwaar is op zo’n moment net iets dragelijker.

Wat je nu hebt bereikt werd lange tijd als onmogelijk beschouwd. En je had al zoveel records op je naam staan. Zijn er nog nieuwe uitdagingen te vinden nu?

Wacht maar af, my brother, ik kom zeker terug met een verrassing. Meer ga ik er niet over zeggen. Stay tuned!

We nemen afscheid, maar net voor de verbinding verbroken wordt komt Nimsdai nog snel met een verrassend verzoek. Of ik wil vertellen dat het geld dat hij van diverse organisaties en bedrijven ontving als teken van waardering voor zijn geslaagde expeditie, wordt gedoneerd aan goede doelen. “Zoals de opleiding van jonge talenten en het ondersteunen dan mensen met covid-problemen. Ik vind het belangrijk om een positieve boodschap over te brengen.” Bij deze gemeld.

Bekijk nu ook de adembenemende film 14 Peaks: Nothing is Impossible op Netflix!

Check: www.nimsdai.com en www.ospreyeurope.com