“Maak je geen zorgen. Om hier te vallen moet je springen.” En dat is precies waar ik me zorgen om maak, terwijl naast me de afgrond gaapt en ik mijn best doe niet na te denken over de tijd die een val zou duren voor ik te pletter sla…
Tekst: Gerben Bijpost Fotografie: Anette Andersson
De graad naar de top is bezaaid met grijze rotsblokken en -platen. Glad, scherp en hard. Ik klauter van steen naar steen en focus mezelf op de volgende stap. Vooral niet naar rechts kijken, waar een kil wit wolkendek een loodrechte diepte aan het zich onttrekt. Dát het diep is weet ik, want een paar uur geleden stond ik nog onderaan deze berg en was ik net afgezet door een helikopter.
Trouwens, ook naar links kijken vind ik geen optie. Weliswaar minder stijl, maar in mijn verbeelding zie ik mezelf al struikelen, over de kop slaan en steeds meer vaart krijgen, om zo twee kilometer naar beneden te stuiteren. Recht naar boven dus, wetende dat ik straks ook nog eens langs dezelfde weg naar beneden zal moeten. Ik slik een keer en spring naar het volgende rotsblok. De top komt steeds dichterbij.
Poolcirkel
De locatie is Lapland. Meer precies: het domein van Zwedens hoogste berg Kebnekaise, zo’n tweehonderd kilometer boven de Poolcirkel, in het noordelijkste puntje van dit uitgestrekte land. Wat ik hier, met mijn hoogtevrees, te zoeken heb? Een uitdaging. Een stukje zelfoverwinning. En last but not least een kennismaking met de Bergtagen-collectie van het Zweedse outdoormerk Fjällräven.
Bergtagen is een prachtig oud Zweeds woord. Afkomstig uit legenden, toen trollen nog bestonden en achteloze Zweden de bergen in lokten, gevangen namen en als slaaf gebruikten. Zij die wisten te ontsnappen en terugkeerden naar de beschaving bleken onherkenbaar veranderd. Gevangenschap in de bergen had hun persoonlijkheid vernietigd en ze tot waanzin gedreven.
Liefde voor bergen
Vandaag de dag heeft Bergtagen een wat vrolijker betekenis. Meer zoiets als ‘gefascineerd door’ of ‘waanzinnig verliefd op’ de bergen. Want dat is waar het bij deze collectie om draait: de bergsport, een geliefd terrein voor het merk dat in 1960 door outdoorliefhebber en innovator Åke Nordin werd opgericht in het kleine noordelijke stadje Örnsköldsvik. Inmiddels is het in meer dan 70 landen verkrijgbaar en is de 1978-klassieker Kånken -je weet wel die kleine rechthoekige rugzak- niet meer uit het straatbeeld weg te denken. Maar ook de Greenland Jacket, Fjällrävens eerste jas uit 1968, en het Expedition Down Jacket uit 1974 zijn na zoveel tijd nog onverminderd populair.
Duurzaam
In al die jaren heeft Fjällräven één missie gehad: het outdoorleven voor mensen vergemakkelijken. Dat is niet alleen prettig voor mensen, maar ook voor de natuur zelf, zegt Fjällräven CEO Martin Axelhed. “Want als mensen comfortabel van de natuur kunnen genieten, ontwikkelen ze er meer liefde voor en zullen ze er beter voor gaan zorgen.” Een uitgangspunt dat al aangeeft dat Fjällräven sustainability hoog in het vaandel heeft staan.
“Klopt. Wij zullen nooit wereldrecords vestigen met de lichtste producten. Dat is niet ons streven. Waar je wel op mag rekenen is dat ze sterk zijn, functioneel, doordacht, dat ze de uitdagingen aankunnen waarvoor ze gebruikt worden. En dat ze duurzaam zijn.” Sterker nog, Fjällräven heeft zich tot doel gesteld om het meest duurzame outdoormerk ter wereld te worden. In hun eigen woorden: “We zijn er nog lang niet, maar dichterbij dan ooit”.
Vele gezichten
Die duurzaamheid heeft vele gezichten. Het gaat over de manier waarop je dingen maakt, maar ook wáár je ze maakt. En waarmee. Over de traceerbare herkomst van grondstoffen, zodat je weet dat die óók oké zijn. Over het reduceren van watergebruik, over eliminatie van pfc-gebruik (geperfluoreerde en gepolyfluoreerde chemicaliën). Over de recyclebaarheid van producten. En over het transport van de producten naar de eindconsument. Maar het gaat nog verder dan dat.
Christina Dolva Tornberg, Head of Sustainability: “Een van mijn favoriete Fjällräven-jassen is er een die ik nota bene bij mijn oma van 74 in de kast vond. Zij kocht hem veertig jaar geleden, droeg hem lange tijd en heeft hem sindsdien bewaard. En nu loop ik er in rond. Omdat niet alleen de kwaliteit prima is gebleven, maar ook omdat ik hem gewoon mooi vind. Dat is vaak nog een onderschat element van duurzaamheid: dingen ontwerpen die over lange tijd ook nog gedragen kunnen worden, omdat ze niet trendgevoelig zijn, maar tijdloos. Een optimale mix tussen kwaliteit, de mogelijkheid om eenvoudig dingen te repareren en doordacht design. Dan kan iets generaties lang meegaan.”
Comfortabel
Ook niet onbelangrijk: het comfort van deze Fjällräven Bergtagen collectie. Want dat is waar ik tijdens deze ontdekkingsreis natuurlijk allereerst mee te maken krijg. Voor een uitgebreide kennismaking in deze passende biotoop ben ik voor de gelegenheid namelijk van top tot teen in de nieuwe Bergtagen-lijn gehuld.
Kleren aan, niet eerst rustig indragen of inlopen, maar direct de bergen in en stevig afzien. Inderdaad, een betere testmethode is moeilijk denkbaar. En daarom nodigde Fjällräven een internationaal gezelschap journalisten uit, die zo, natuurlijk onder begeleiding van een stel ervaren berggidsen, kennis konden maken met de bergsport en de daarvoor ontwikkelde kledinglijn. Om te bewijzen hoe goed deze is.
Berggidsen
Dus daar loop ik dan. Ergens op de steile helling van een van de hoogste bergen van Scandinavië, qua gemoedsrust misschien niet al te comfortabel, maar op de kleding valt niks af te dingen. Die zit als gegoten. Maar ik had niet anders verwacht. Fjällräven Bertagen is namelijk niet alleen de meest geavanceerde collectie van het merk, maar ook ontworpen in nauwe samenwerking met de Sweden Mountain Guide Association, mensen die weten waar ze over praten. De kledingstukken, allemaal met hun eigen specifieke eigenschappen, kunnen gemakkelijk worden gecombineerd om optimale bescherming te bieden, afhankelijk van activiteiten en het weer.
“Aanvankelijk werd de Bergtagen-collectie ontworpen voor de Scandinavische winters, maar inmiddels is hij uitgebreid met items die geschikt zijn voor warmere weersomstandigheden,” vertelt Erik Blomberg, Hoofd Innovatie. Dat betekent lichtere materialen met een betere ventilatie, maar die ook bestand zijn tegen de zware omstandigheden die je hoog in de bergen tegen kunt komen.
“Wat mij vooral bevalt is dat de kleding veel bewegingsvrijheid biedt en je het er niet snel te warm in krijgt. Het design is lekker simpel gehouden en de details zijn fantastisch. We willen namelijk geen onnodige details die onze outfits verzwaren en compliceren,” vertelt berggids Magnus Strand, die ook erg te spreken is over het gewicht van de kleding: “We nemen altijd een complete uitrusting mee op onze klimtochten. Verstevigde items en regenkleding gebruiken we niet vaak, maar moeten we wel bij ons hebben. Het gebruik van lichtere materialen hiervoor is voor ons dus een uitkomst. Plus het feit dat de items zeer functioneel zijn en je ze altijd snel aan kunt trekken, mocht dat nodig zijn.”
Voorbeeld zijn de waterdichte shell-broeken en -jackets die zijn uitgevoerd in het nieuwe, lichte Bergtagen Lite Eco-Shell. Het droogt snel en is opgebouwd uit drie lagen die gelamineerd zijn tot een dun en prettig soepel materiaal. “Er zijn zeker dunnere materialen en kledingstukken op de markt, maar die gaan veel minder lang mee. Deze producten zijn betrouwbaar in de zwaarste omstandigheden, dus je zult er lang plezier van hebben. Voor ons is dat belangrijk,” zegt Blomberg.
Deuk in ego
En terwijl ik voorzichtig mijn ene voet voor de andere blijf plaatsen en de top van de berg eindelijk in zicht komt, ontdek ik nog iets belangrijks, misschien wel minstens zo relevant: “Wat je nu aan het doen bent is geen écht alpinisme”, vertrouwt een berggids me namelijk toe. “Wij kwalificeren dit als geavanceerd hiken, een wandeltocht voor gevorderden”. Oef, da’s een beetje een deuk in m’n ego. Want gapende afgrond of niet, ik ben dus niet eens aan het bergbeklimmen, maar slechts pittig aan het wandelen – in hun optiek. Maar tegelijkertijd is het fijn om te constateren dat die Bergtagen-lijn ook daar een perfect geschikte keuze voor blijkt te zijn. Hij hoeft dus niet per se tot het uiterste worden uitgedaagd om tot zijn recht te komen. Ieder buitenavontuur volstaat.