HET ZAKELIJK INSTINCT VAN CHARLIZE THERON

Charlize Theron hoort bij de top van Hollywood. Moeiteloos wisselt ze commerciële blockbusters af met onafhankelijke kleine drama’s. Ze vertrok in haar tienerjaren van Johannesburg naar de VS om te werken als model en te dansen bij het Joffrey Ballet. In 2004 won ze haar eerste Oscar met haar eerste zelfgeproduceerde film, Monster. Theron (44) doet het op haar eigen manier. No-nonsense en met een singuliere blik op haar doel. “Dat heb ik te danken aan mijn moeder. Ze is überhaupt de reden dat ik zo’n ballbuster ben.”Tekst: Jorrit Niels

Charlize Theron is wat stevige stunts niet vreemd. Of het nu gaat om een post-apocalyptische wereld in Mad Max: Fury Road of Berlijn op het toppunt van de Koude Oorlog in Atomic Blonde. Nu speelt ze Andromache van Scythia in Netflix’ The Old Guard. Duizenden jaren geleden geboren en al honderden keren gestorven. De naam staat voor ‘die strijdt als een man’.

Dit is een compleet andere Charlize Theron dan die als Megyn Kelly in Bombshell van vorig jaar. Of toch ook niet? Beiden zijn krachtige vrouwen en dat ze in haar nieuwste een zware bijl draagt, was alleen maar goed volgens de 44-jarige actrice. “Ik had na de opnames de meest fantastische schouders,” vertelt een lachende Theron.

We spreken de van oorsprong Zuid-Afrikaanse vanaf een afstand. Niet zoals gebruikelijk in een overdadige hotelkamer in een vijfsterrenhotel in Londen, New York of Los Angeles, maar vanuit huis.

Wij in Den Haag op een zonnige vrijdagavond in mei, zij laat net de tweede espresso van de morgen doorlopen in haar huis in LA. We bellen voor de Netflix-film The Old Guard, met de Belgische Matthias Schoenaerts (Rundskop, Red Sparrow), de Nederlandse Marwan Kenzari (Wolf, Aladdin) en Chiwetel Ejiofor (12 Years a Slave) in bijrollen. Geregisseerd door Gina Prince-Bythewood (Love & Basketball).

Naast een hoofdrol, produceert Theron ook de verfilming van de gelijknamige graphic novel over een groep onsterfelijke huurlingen die de onschuldigen en kwetsbaren redden. Maar ze zijn moe, twijfelend en hopeloos over hoe de wereld is geworden.

“Andy, zoals mijn karakters naam wordt afgekort, voelt die duizenden jaren op haar wegen. Ze heeft het gevoel alsof haar acties nutteloos zijn en ze het geloof in de mensheid is verloren. Ik denk dat we dat tegenwoordig allemaal wel eens herkennen. Iedereen maakt periodes mee waarin het voelt alsof niets helpt, hoezeer je je ook inzet.”

LICHAMELIJKE INSPANNING

Het is je eerste verfilming van een graphic novel. Wat sprak je er in aan?

“Ik wilde gaan voor een realistische toon en ons onderscheiden van de rest. Rauwer, maar altijd met het gevoel dat dit gewone mensen konden zijn, ondanks hun bijzondere achtergrond. Daarbij zag ik de potentie om relevante vragen te stellen over de wereld waarin we nu leven en over de mensheid. Is wat we doen, genoeg? Maken we dingen beter of verpesten we het?”

Spreekt het fysieke je aan in filmmaken?

“Het zorgt ervoor dat je je jong blijft voelen. Althans, meestal dan, haha. Maar ik ben altijd al heel fysiek geweest en wil mijzelf altijd pushen om beter te worden dan ik ben. Meerdere  van mijn rollen eisten lichamelijk de nodige inspanning en ik hou van die uitdaging in het acteren. Hopelijk houdt mijn lichaam dat nog een paar jaar vol. Maar aantrekkelijk aan filmmaken vind ik vooral het teamaspect.”

De film gaat deels over onsterfelijkheid, iets dat populair blijft in film. Wat is die aantrekkingskracht?

“Het is een onderwerp dat we als mensen altijd al boeiend hebben gevonden. Ik ben geïntrigeerd door het concept en de onafwendbaarheid van de dood. Hierdoor ben ik ook meer gaan nadenken over de vergankelijkheid van mijn eigen bestaan, iets dat eigenlijk pas ontstond sinds ik moeder werd. Ik weet dat het niet anders kan, maar het is hartverscheurend om te weten dat ik niet alles van mijn twee kinderen zal meemaken.”

PAPARAZZI

De film gaat deels over onsterfelijkheid, iets dat populair blijft in film. Wat is die aantrekkingskracht?

“Het is een onderwerp dat we als mensen altijd al boeiend hebben gevonden. Ik ben geïntrigeerd door het concept en de onafwendbaarheid van de dood. Hierdoor ben ik ook meer gaan nadenken over de vergankelijkheid van mijn eigen bestaan, iets dat eigenlijk pas ontstond sinds ik moeder werd. Ik weet dat het niet anders kan, maar het is hartverscheurend om te weten dat ik niet alles van mijn twee kinderen zal meemaken.”

Je bent zelf niet bepaald schuchter, maar let wel erg op de privacy van je kinderen.

“Ik vind dat niet meer dan normaal. Ze hebben niet om die beroemdheid gevraagd, dus waarom zou ik ze dat aandoen? Ik ga me niet mooi opmaken en ze dan bij de schoolbus afzetten. Zodat de paparazzi een leuke foto hebben en ik kan laten zien wat voor een goede moeder ik ben. Ik zag laatst nog een foto van een celebrity -nee, ik zeg je niet wie het was- bij een halte van de schoolbus en het leek alsof ze zo uit een make-upreclame was gestapt. Zo zie ik er echt niet uit wanneer ik mijn kinderen om zeven uur ’s ochtends op de bus zet. Dat is toch een totaal onrealistische manier van leven!? Op mijn 44^ste ben ik ook niet meer op het punt dat ik dat wil nastreven.

Je hebt deze film ook mede-geproduceerd. Iets dat je doet met je productiemaatschappij Denver and Delilah sinds Monster uit 2003. Heb je altijd al dat zakelijke instinct gehad?

“Dat heb ik te danken aan mijn moeder. Ze is überhaupt de reden dat ik zo’n ballbuster ben, omdat zij dat ook was. Al op jonge leeftijd legde ze mij dingen uit op haar werk en dat instinct vond toen zijn oorsprong. Hoe vaak ik haar niet met een pak aan en op hoge hakken naar een vergadering vol mannen heb zien gaan. Zij runde het daar op kantoor. En dit gaf mij het geloof dat je een sterk individu kunt zijn, met je eigen missie. Ongeacht je geslacht. Het belangrijkste wat ik van mijn moeder heb geleerd is dat de waarheid pijn kan doen, maar cruciaal is. In Zuid-Afrika ontwikkel je al heel vroeg een olifantshuid. We hebben daar geen geduld voor gevoeligheid, je moet overleven. Ik ben haar daarvoor enorm dankbaar.”

CONNECTIES

Wat heeft je het meest geholpen in je carrière achter de schermen?

“Naïviteit en onwetendheid. Allebei zorgen ze ervoor dat je risico’s neemt die je anders niet zou durven op te zoeken. Als ik echt had geweten hoe Hollywood in elkaar zat en hoe moeilijk het kon zijn, dan had ik misschien nooit voor het acteursbestaan gekozen. Laat staan produceren. Volg je onderbuikgevoel.”

Waarvoor waak je in dit wereldje?

“Het kleine gezeur of een tegenslag. Vroeger voelde een tegenslag of een negatief commentaar veel eerder als het einde van de wereld voor mij. Ik ben nu ouder en zie de zin en onzin van dingen veel sneller in. Laat geroddel gaan en focus je op wat je wilt bereiken. En heel belangrijk, zet mensen nooit zomaar aan de kant. Zeker niet als je aan het begin van je carrière staat. Dat bedoel ik niet overdreven opportunistisch, maar je weet nooit welke connecties je later kunnen helpen.”

DE SPORTSCHOOL

Zie je dat de rol van vrouwen in Hollywood blijvend is veranderd?

“Ik ben hoopvol. We hebben als vrouwen in Hollywood vaker dat glazen plafond proberen te breken en dat hielden we dan toch weer niet vol. Met een dubbele standaard en ongelijke beloningen tot gevolg. Ik denk dat het nu anders is. En hopelijk zal blijven.”

Wat is een advies dat je helpt in het zakelijke gedeelte van de filmindustrie?

“Ga niet te vaak voor de veilige keuze. Blijf reizen –als het weer kan natuurlijk– en stap soms uit je eigen veilige wereldje om een breed blikveld te behouden. Heel veel films die ik maak of produceer zijn geen ‘halleluja-project’ waarvan iedereen zegt dat het ‘geweldig’ wordt. Vaak staan er genoeg vraagtekens bij of het iets kan worden. Maar als er iets in die ene film of serie mij triggered, dan ga ik ervoor. Als iedereen zegt, ‘ja, dit móet je doen!’ Dan word ik achterdochtig.” (lacht)

In een industrie waar zo op je lichaam wordt gelet, lijk jij zonder angst. Of het nu gaat om een getrainde huurling of een kersverse moeder. Kijk je, nu je wat ouder bent, ook anders tegen je lichaam aan?

“Absoluut, dat is constant in verandering geweest in mijn 20’s, 30’s en nu 40’s. In mijn 20’s ging ik nooit naar de sportschool, ik wist nauwelijks wat het was. Toen kwam 30 om de hoek kijken en was het ‘ohhh’, daarom hebben mensen een sportschool nodig’. Ik waardeer mijn lichaam nu meer, omdat ik erachter ben gekomen dat je er verdomde hard voor moet werken om het goed te houden. Enerzijds om in vorm te blijven, maar ook onderhuids.”

Je schroomt er niet voor om je lichaam te veranderen voor een rol. Om te gaan voor een complete atleet of om aan te komen. Wat was je heftigste ervaring hierin?

“Dat was eigenlijk na mijn rol in Tully. Ik kwam daarvoor aardig aan, maar na zes maanden weer hard trainen veranderde mijn lichaam niet. Ik dacht dat ik ‘doodging’. Ik deed een persbijeenkomst voor een andere film en niemand die wist dat ik was aangekomen voor Tully. Ze dachten waarschijnlijk alleen maar: Zozo, die heeft zich laten gaan, haha. Ik belde mijn dokter en vertelde aan hem dat ik het niet meer snapte, want ik deed er alles aan. Zijn antwoord: Ja, maar je bent 42 Charlize. Tja, fuck you, dacht ik, hahaha. Uiteindelijk duurde het anderhalf jaar voordat alles eraf was.”Wat vind je, na bijna 25 jaar, het mooiste van acteren?

“Dat ik menselijk gedrag kan analyseren. En dat zo eerlijk mogelijk doen. Mijn hele leven vind ik het mateloos interessant om mensen te observeren en dingen te zien die misschien niet zo aantrekkelijk zijn of worden geaccepteerd door de meeste mensen. Die dingen maken mij niet bang, maar omarm ik juist. Ze inspireren en ik kan ze mogelijk gebruiken bij toekomstige rollen.”

Je durft ook ver te gaan met een rol. Werkt dat ‘verslavend’?

“Om steeds weer iets extreems op te zoeken bedoel je? Neem Mad Max: Fury Road of Bombshell. Slechts wanneer het een rol is waarvoor ik een beetje bang ben om ‘m aan te nemen –alsof je op een rand staat en je weet dat het rauw en heftig wordt– heb ik er echt  zin in. Anders niet. Want mijn werk is extreem belangrijk voor mij, maar het staat wel op de tweede of derde plek in mijn leven. Dat heb ik altijd al zo gevoeld. Dat komt denk ik doordat ik al op jonge leeftijd heb geleerd dat je altijd en overal verantwoordelijk bent voor je eigen geluk. Je kunt het je niet veroorloven om daarvoor op anderen rekenen.”

Wat zou de Charlize van 25 jaar geleden zeggen tegen de Charlize van nu?

“Mijn 20’s voelden heel te gehaast. Ik nam nooit de rust om te genieten. Ik dacht dat de tijd opraakte en had het gevoel dat ik álles moest doen. Pas veel later realiseerde ik mij dat die haast niet nodig is. Je kunt stilstaan bij iets en ervan genieten. Je hoeft niet bang te zijn dat je dan meteen iets mist. Ik had gewild dat iemand mij dit had gezegd.”

The Old Guard is vanaf nu op Netflix te zien

Theron’s Beste

2 Days in the Valley (1996), That Thing You Do (1996), The Devil’s Advocate (1997), Celebrity (1998), The Astronaut’s Wife (1999), The Cider House Rules (1999), The Yards (2000), Sweet November (2001), The Italian Job (2003), Monster (2003), North Country (2005), In the Valley of Elah (2007), The Road (2009), Young Adult (2011), Prometheus (2012), Mad Max: Fury Road (2015), Atomic Blonde (2017), Tully (2018), Long Shot (2019), Bombshell (2019)